Καινοτομία τι ακριβώς είναι;…

Η αξιολόγηση της καινοτομίας, είναι ένας γρίφος;…

Wikipedia ορισμός καινοτομίας

Η εξίσωση της καινοτομίας, όσο ποιο απλουστευμένα μπορώ, θα πρέπει να μοιάζει με:

Καινοτομία = (Μέγεθος Νέας ιδέας x Ποιότητα Αξιοποίησης) / Χρόνος

Εκτός από το μέγεθος της νέας ιδέας και την ποιότητα της αξιοποίησης της, ένα σημαντικό στοιχείο είναι ο χρόνος από την σύλληψη μέχρι την επιτυχή είσοδο στην αγορά. Γιατί είναι κατανοητό πως καινοτομία έχουμε, μόνο όταν έχουμε απτά αποτελέσματα της εφαρμογής, της Νέας ιδέας στην αγορά. Έτσι χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα μέχρι μια ιδέα να γίνει καινοτομία.

Άρα η καινοτομία στην πραγματικότητα δεν μπορεί να μετρηθεί εκ προοιμίου.

Δηλαδή οι φράσεις, «σκέφτηκα μια καινοτομία» ή «θα κάνω μια καινοτομία» είναι αδόκιμες.

Η καινοτομία μπορεί μόνο να προβλεφτεί. Όποτε η αξιολόγηση της καινοτομίας είναι μια διαδικασία πολύ δύσκολη και μη αντικειμενική.

Στην διαδικασία πρόβλεψης ή αξιολόγησης της πιθανής καινοτομίας που θα πρόκυψη από μια δράση, θα πρέπει κανονικά να μετράμε/προβλέπουμε δυο χαρακτηριστικά, μιας και ο χρόνος είναι πραγματικά άγνωστος:

• το μέγεθος της ιδέας δηλαδή κατά πόσο Νέα και πρωτοποριακή είναι η νέα ιδέα π.χ. είναι νέα, στο χωριό, στην πόλη, στον νομό, στην περιφέρεια, στην χώρα, στην ήπειρο, στον κόσμο;
• τις ικανότητες αξιοποίησης του φορέα π.χ. ταλέντα, δεξιότητες, κεφάλαια κ.α.

Το μέγεθος της καινοτομίας, δηλαδή του αν θα είναι μεγάλη ή μικρή εξαρτάτε από την μοναδικότητα της Νέας ιδέας κατ’ αρχάς και μετά από την ποιότητα αξιοποίησης της νέας ιδέας.

Άρα το αν μια ιδέα είναι εφεύρεση ή είναι απλά ένα μυστικό του φορέα, αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα μιας και έτσι μετριέται αντικειμενικά το μέγεθος του Νέου που προσφέρει.

Π.χ. μια ελληνική εφεύρεση πιστοποιημένη μόνο στην Ελλάδα από τον ΟΒΙ, είναι μικρότερη από μια Ευρωπαϊκή ευρεσιτεχνία πιστοποιημένη από το European Patent Office.

Επόμενος το αν μια ιδέα αποτελεί εφεύρεση μπορεί να μην είναι 100% καθοριστικό για την κατάκτηση της καινοτομίας, αλλά αν υποθέσουμε ότι έχουμε την καλύτερη ομάδα αξιοποίησης μιας ιδέας στον κόσμο, αν η Νέα ιδέα δεν είναι αντίστοιχα μια παγκοσμίως κατοχυρωμένη εφεύρεση, με μεγάλες πιθανότητες μπορεί να κάναμε μια τρύπα στο νερό επενδύοντας σε μια ιδέα που μπορεί να αντιγραφεί τόσο εύκολα ή η ίδια να αποτελεί αντικείμενο αντιγραφής.

Το να συγκεντρώσεις μια καλή ομάδα είναι σχεδόν μόνο οικονομικό πρόβλημα άρα είναι και αρκετά εύκολο (αν έχεις τα χρήματα). Το να έχεις μια Νέα ιδέα που να αποτελεί πανευρωπαϊκή εφεύρεση είναι κάτι που δεν βρίσκεται ούτε αγοράζεται εύκολα…

Κάποιος θα έλεγε πως πρέπει επίσης να μετράμε την ποιότητα της ιδέας. Αλλά όσο πιο μεγάλη και ρηξικέλευθη είναι μια ιδέα τόσο πιο δύσκολο ειναι να την εκτιμήσεις. Παραδείγματος χάριν, το ποντίκι σε συνδυασμό με το Graphical User Interface θεωρήθηκε από τους επαΐοντες επιστήμονες της Xerox την δεκαετία του 80 ως μια σχεδόν άχρηστη ιδέα, ο Steve Jobs όμως με το ποντίκι και το GUI άλλαξε την ιστορία των υπολογιστών! άλλαξε τον τρόπο που οι άνθρωποι επικοινωνούν με τις μηχανές...

Σήμερα ποιος είναι σίγουρος πως δεν θα απορρίψει την επομένη επανάσταση όταν αξιολογεί μια νέα και ρηξικέλευθη ιδέα;

Η ιδέες πρέπει να απελευθερώνονται στην αγορά, μόνο τότε μπορούν να δείξουν την πραγματική τους αξία.

Άρα η παρατήρηση που φαινομενικά φαίνεται σωστή και ανιδιοτελής από διαφόρους διαπλεκόμενους στις χρηματοδοτήσεις όπως ο ΕΟΜΕΧ, που τονίζουν τάχα αθώα, πως καινοτομία «Αποτελεί διαδικασία εφαρμογής και διαχείρισης μιας νέας ιδέας ή εφεύρεσης. Για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να ταυτίζεται με τη νέα ιδέα ή εφεύρεση.»

Η σπουδή αυτή, του να κάνουν τώρα αυτού του είδους τις παρατηρήσεις κάποιοι κύκλοι, κρύβει από πίσω την αλήθεια, πως αν δοθεί πραγματικά σημασία στο Νέο από τις διαδικασίες αντικειμενικής αξιολόγησης π.χ. του Νέου Επενδυτικού Νόμου, που αποδεικνύετε και καταγράφεται από τον ΟΟΣΑ με τις Τριαδικές Πατέντες και τα Ευρωπαϊκά Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, θα περιοριστή η δυνατότητα λαμογιάς ραγδαία, μιας και μια Ευρωπαϊκή Εφεύρεση είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει λάφυρο και να την εκμεταλλευτεί ο οποιοδήποτε πονηρός…

Η εκ’ του πονηρού προσπάθεια απομείωσης της αξίας της εφεύρεσης στην αλυσίδα της καινοτομίας και η αποδόμηση της έννοιας του Νέου από διαφόρους καλοθελητές, έτσι ώστε Νέο, να είναι ακόμα και η αναδιοργάνωση της βιτρίνας ενός φούρνου ή μιας τουριστικής μονάδας (εγχειρίδιο περί καινοτομίας, του ΕΟΜΕΧ) ούτως ώστε να ονομάζετε "καινοτομία", να επιδοτείτε και να χαίρει σειράς κινήτρων, μας έφερε εδώ που είμαστε ως χώρα.

Ο ΟΟΣΑ, σας αρέσει δεν σας αρέσει κύριοι, μετρά την καινοτομία μετρώντας τις εφευρέσεις μας και την διάχυση τους στην οικονομία. Με μια πατέντα ανα 1,2 εκ. κατοίκους και με 5 φορές (ναι χ5!!!) πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ η αιμορραγία των εφευρέσεων μας στο εξωτερικό με κατοχυρώσεις Ελλήνων για λογαριασμό πολυεθνικών δεν μας βγάζει πουθενά…

Οι δυο τελευταίες εκθέσεις του ΟΟΣΑ:

Δείτε το ιστόγραμμα "Patents with foreign co-inventors", "Triadic patents", "Venture Capital", "% GERD financed from abroad"

OECD Science, Technology and Industry Outlook 2010

OECD Science, Technology and Industry Outlook 2008

Δεν λέω πως πρέπει να μην βοηθούμε τον φούρναρη, τον αγρότη, τον βιοτέχνη, ή τον νησιώτη με το 85% των πόρων…! αλλά αυτό το 15% που περισσεύει από το φαγοπότι, πρέπει να πηγαίνει εκεί που πρέπει, επιτέλους!!!

Στην χώρα μας, δεν παράγουμε παραπάνω από 12 - 16 προϊοντικές Ευρωπαϊκές Εφευρέσεις τον χρόνο… ελάχιστες δηλαδή… επιπλέον όλες έχουν ονοματεπώνυμο και περιγραφή του αντικείμενου διεθνώς δημοσιευμένο και σε κοινή θέα...! τι θα παθαίναμε αν διαθέταμε με το 0,0005% του ΕΣΠΑ σε αυτές? Αμάν με αυτή την κατσικά του γείτονα σε αυτή την χώρα…!!!

Αν λέμε σιγά, τι το νέο παρουσίασε η Apple με το iPhone; λ.χ., μας διαφεύγει πως στο εσωτερικό του το iPhone δεν κρύβει, ούτε μια, ούτε δυο παγκόσμιες εφευρέσεις, αλλά μερικές δεκάδες… που είτε ανήκουν στην Apple είτε της αγόρασε πληρώντας αδρά και σίγουρα πολλαπλάσια χρήματα από όσο της κόστισε η ανάπτυξη του προϊόντος και η αρχική προώθηση στην αγορά…

Η εφευρετικότητα και οι εφευρέσεις και ιδιαιτέρα οι Ευρωπαϊκές, αποτελούν το μέγιστο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα αυτής της χώρας.

Το Coralia, το Blind type και τόσες άλλες επιτυχίες των Ελλήνων στο εξωτερικό, είχαν και έχουν, ΟΛΕΣ!!!, ως αντικείμενο συναλλαγής μια διεθνή εφεύρεση από πίσω.

Η εφευρετικότητα και η αναγωγή της ως μέγιστο ζητούμενο στην αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης της χώρας μας, αποτελεί μονόδρομο.

Η εφευρετικότητα του λαού μας είναι το ακαταμάχητο όπλο των Ελλήνων, ακόμα και από την αρχαιότητα, καιρός μας είναι να το χρησιμοποιήσουμε.

TEBE (ΟΑΕΕ), μια ιστορία Ελληνικής τρέλας...

Επειδή είναι της επικαιρότητας...

Το ΤΕΒΕ (ο σημερινός ΟΑΕΕ), ιδρύθηκε με τον νόμο 6364/1934 με τις υπογραφές του τότε, Προέδρου της Δημοκρατίας, Αλεξ. Ζαϊμη και των Υπουργών, Σπ. Ταλιαδούρου, Δ. Χελμη, Στ. Στεφανόπουλου, στις 31/10/1934.

Το 1935 συγκροτείται το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο.

Το 1938 συντάσσεται το πρώτο καταστατικό.

Το 1939 τίθεται σε λειτουργία ο Ασφαλιστικός Οργανισμός.

Το 1940 δίνει σχεδόν όλα τα αποθέματα του, 17εκ δρχ., στο κράτος για τον πόλεμο.

Το 1941 – 1943 χορηγεί «βοηθήματα» σε «γέροντες» και «χήρες» από ότι έχει απομείνει... (εισφορές τι είναι αυτό; που; στην κατοχή;!;!)...

Το 1951 μετατρέπουν τα «βοηθήματα» σε συντάξεις...

Με άλλα λόγια, έτσι για να λέμε τα σύκα - σύκα και την σκάφη – σκάφη...

Κοιτάτε να δείτε τι έγινε...

Κάποιοι κάποτε (1931) είπαν... «εμείς τι θα γίνει δεν θα πάρουμε σύνταξη ποτέ;»

Και έτσι δημιουργήθηκε, το ΤΕΒΕ...

Και μόλις ιδρύθηκε είπαν... «αλλά πως θα γίνει ΕΜΕΙΣ να πάρουμε σύνταξη ΤΩΡΑ ΑΜΕΣΩΣ; Αφού το ταμείο δεν έχει φράγκο και κανένας μας δεν έχει πληρώσει ποτέ εισφορές;»

Και απάντησε κάποιος φωστήρας της λαμογιάς, κλασικός ελληνάρας... «θα το κάνουμε αναδιανεμητικό, δηλαδή οι νέοι θα πληρώνουν εμάς που δεν δώσαμε ποτέ εισφορές!!!!»

Kαι είπαν οι συνδικαλιστές, όλοι 5-7 χρόνια πριν από την σύνταξη... «ΩΩΩ... τι καλή ιδέα!!!»

Κάποια φωνούλα που είπε... «μα ρε παιδιά, αυτό είναι άδικο για την νέα γενιά, να πληρώνει εμάς... και επιπλέων οι επιχειρήσεις έχουν ρίσκο και ίσως να μην είναι σωστό να έχουμε αναδιανεμητικό σύστημα αλλά κεφαλαιοποιητικό ώστε αν κάποιος πέσει έξω, να μην είναι υποχρεωμένος να πληρώνει τους προηγούμενους»... σύντομα έβγαλε τον σκασμό και έφαγε και κάνα δυο καρπαζιές για να μην ξανά ξεστομίσει τέτοια χαζομάρα ποτέ...

Έτσι όλοι τους χωρίς να έχουν πληρώσει ποτέ εισφορές... καλόφαγαν και καλό-ήπιαν στην υγεία των κορόιδων από το 1946 και μετά και για καμιά 30 χρόνια... και για να είναι σίγουροι πως τα θύματα θα πληρώνουν, έκαναν και ποινικό αδίκημα την μη καταβολή εισφορών...

Φυσικά και οι χήρες τους έτρωγαν και έπιναν μέχρι πρόσφατα... μέχρι και αυτές να αποδημήσουν εις κύριον...

Ένα παράδειγμα τρέλας...

Τρεις Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί, ξεκινούν μια εμπορική επιχείρηση, την ίδια στιγμή, με αντικείμενο την μεταπώληση Η/Υ, ο ένας Βέλγος στο Βέλγιο και οι άλλοι Έλληνες στην Ελλάδα, ο ένας του πολυτεχνείου με ασφάλιση ΤΣΜΕΔΕ και ο άλλος των ΤΕΙ με ασφάλιση υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ...

Κάποιος θα έλεγε πως είναι όλοι ίσοι... έτσι δεν είναι;;;... περίπου τις ίδιες σπουδές... πολίτες τις ενωμένης Ευρώπης…

Για να δούμε...

Για τα πρώτα πέντε χρόνια οι δουλειές πάνε καλά, όλοι πληρώνουν τις εισφορές τους... ξαφνικά τον έκτο χρόνο υπάρχει παγκόσμια ύφεση και πλέον με το ζόρι πληρώνουν τις εισφορές τους...

Από τον έβδομο χρόνο και μετά κανείς δεν πληρώνει εισφορές… μετά από τέσσερα χρόνια και οι τρεις κλείνουν τις επιχειρήσεις τους...

Χρωστούν λοιπόν εισφορές τεσσάρων ετών...

Ο Βέλγος ζητά από το ταμείο του να του επιστρέψει τις εισφορές του, μιας και δεν θέλει σύνταξη... το ταμείο τις επιστρέφει χωρίς δεύτερη συζήτηση... βλέπετε είναι κεφαλαιοποιητικό το σύστημα...

Ο ‘Έλληνας του πολυτεχνείου χρωστά τις εισφορές του, αλλά τουλάχιστον δεν τον κυνηγά κανείς...

Ο άλλος Έλληνας του ΤΕΙ, (επειδή έχει ΟΑΕΕ) εντελώς τυχαία τον πιάνει ένας τροχαίος αστυνομικός για παράνομο παρκάρισμα... ο αστυνομικός κατά την φάση της εξακριβώσεις στοιχείων διαπιστώνει πως έχει να κάνει με φυγόδικο... τον συλλαμβάνει και τον βάζει φυλακή... επειδή εκκρεμούν δυο καταδίκες του για φυλάκιση... μιας και χρωστά στον ΟΑΕΕ... το χαρτί γράφει επί λέξει... «κατά συρροή εγκληματίας»...!!!

Βλέπετε έχει δυο μηνύσεις από τον ΟΑΕΕ και αυτό τον κάνει κατά συρροή εγκληματία...!!!

Τρεις άνθρωποι που ο ένας απλά γεννήθηκε στο Βέλγιο και οι άλλοι δυο Έλληνες που η μόνη διάφορα τους ήταν η σχολή που σπούδασαν...

Ο ένας (Βέλγος) κλίνει την επιχείρηση του και με λεφτά στο χέρι...

Ο Έλληνας του πολύτεχνου απ’ έξω… ενώ ο άλλος του ΤΕΙ στο κάγκελο, ως «κατά συρροή εγκληματίας»...!!!

Για ποια ισονομία μιλάμε; για ποιο Σύνταγμα; ποιο Ευρωπαϊκό κεκτημένο; για ποια δικαιώματα του ανθρώπου;... και φυσικά για ποια ανταγωνιστικότητα μιλάμε;;;

Ακόμα δεν έχει καταδικαστεί η χώρα για αυτή την βλακεία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είναι δυνατών;

Είναι απαράδεκτο να είναι ποινικό αδίκημα η μη καταβολή εισφορών…!!! Την στιγμή που κανένα άλλο ταμείο επαγγελματιών δεν έχει τέτοιο όρο...

Αλλά η αιτία του προβλήματος είναι άλλη... το ΟΑΕΕ πρέπει να είναι καιφαλοποιητικό, δεν είναι δυνατόν κάποιος που αναλαμβάνει ρίσκο να πρέπει να πληρώνει και επί ποινή φυλακίσεως εισφορές... προσοχή δεν μιλάμε για τις εισφορές των τυχών υπαλλήλων του, αλλά για τις δικές του τις προσωπικές του εισφορές...

Το κράτος επιπλέον πρέπει να τροφοδοτεί ένα μεγάλο μέρος των εισφορών μιας και οι επιχειρηματίες είναι αυτοί που παράγουν τις εισφορές των υπαλλήλων, αλλά και το ΑΕΠ της χώρας, αναλαμβάνοντας ρίσκο...

Δεν είναι δυνατών άνθρωποι που έχουν δουλέψει για μια δεκαετία και έχουν δώσει γλυκό ψωμί σε οικογένειες και οικογένειες, αν πτωχεύσουν να τους πετάμε στα σκουπίδια, σαν στημένες λεμονόκουπες, επειδή δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν τις εισφορές τους...

Επειδή κάποιοι, κάποτε, για να περάσουν εκείνοι καλά, τα κάνανε σαν τα μούτρα τους, πρέπει όλοι εμείς τώρα, να πληρώνουμε το μάρμαρο;!;!...

Δηλαδή το σύστημα είναι... κλέψε σήμερα και βάλε στην άκρη γιατί αν δεν το κάνεις θα κοιμάσαι ή στο παγκάκι ή στην φυλακή...!!!

Τι δίλημμα είναι αυτό; θα τρελαθούμε εντελώς;;;

Άντε πάλι… ακόμα ένας εν’ δυνάμει αιρετικός προβληματισμός…

Ένα σχόλιο για την επιχειρηματικότητα, την κοινωνική δικτύωση και τις ανταλλαγές ιδεών σε events, όπως αυτό της Microsoft, το Strategy…

Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας,

Ας πούμε πως τα παιδιά του Blindtype είχαν έρθει σε αυτό το meeting, το Strategy του Microsoft Innovation Center και πράγματι περιέγραφαν την ιδέα τους και κάποιοι ενδιαφέρονταν… μεταξύ άλλων έτσι για chat και μπύρα… επί της ουσίας, τίποτα το σοβαρό… που να τους δώσει χρήματα, να υλοποιήσουν…

Όλοι χαρούμενοι, φεύγουν… και περνούν οι μήνες… χωρίς τίποτα το σημαντικό να συμβαίνει στην ζωή τους…

Έτσι, φαινομενικά εντελώς τυχαία, μια μέρα μετά από έξι μήνες, η Microsoft ανακοινώνει στο καινούργιο λογισμικό για κινητά τηλεφωνά που πρόκειται να βγάλει, ένα εξαιρετικά καινοτόμο σύστημα πληκτρολόγησης… που κατά διαβολική σύμπτωση μοιάζει εξαιρετικά με αυτό των παιδιών της Blindtype…

Όλοι θα πιστέψουν πως ήταν απλός μια σύμπτωση… πως, τι να κάνουμε είναι πιο λαμπροί εφευρέτες στην Microsoft από ότι είμαστε στην Ελλάδα, εμείς οι υπόλοιποι ιθαγενείς…

Στην πραγματικότητα, στο παραπάνω event, υπήρχε ένας άνθρωπος με διαφορετική ατζέντα από τους υπολοίπους… ένας άγνωστος μεταξύ, αγνώστων… βλέπετε αρκεί ένας… η δουλειά του ήταν να κλέβει ιδέες, όχι μικρές, αλλά μεγάλες… αυτές που αλλάζουν τον κόσμο…

Ευτυχώς τα παραπάνω είναι απλός μια υποθετική σκέψη… τα παιδιά του Βlindtype δεν ήρθαν στο event και αντ’ αυτού κατοχύρωσαν με διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας την ιδέα τους, πριν καν ανοίξουν το στόμα τους και μιλήσουν στον οποιοδήποτε…

Έτσι γονάτισε ο γίγαντας που λέγετε Google, βλέπετε, αναγκάστηκε να το κάνει, γιατί δεν θα ήθελε να καταλήξει και αυτή η ΕΦΕΥΡΕΣΗ στα χέρια του Steve Jobs λ.χ…. Και πλήρωσε… αδρά… και έτσι όλοι εμείς ασχολούμαστε μαζί τους…

Ναι, μπορεί να μην σας αρέσει η λέξη, αλλά το Βlindtype είναι εφεύρεση και τα παιδιά είναι φυσικά ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ και μάλιστα λαμπροί, από το είδος που αλλάζει τον κόσμο…

Διπλά ευτυχώς λοιπόν, γιατί αν συνέβαινε το παραπάνω υποθετικό σενάριο, σήμερα δεν θα τους ήξερε ούτε η μάνα τους και απλός θα ήταν οι τρελοί του χωριού, που θα προσπαθούσαν να μας πείσουν πως αυτή η επανάσταση, που όλοι παραμιλούν, είναι δικιά τους ιδέα…

Να θυμάστε, πάντα, «το έξυπνο πουλί από την μύτη πιάνεται…»

Όταν φτιάχνουμε πράγματα που προϋπάρχουν χρόνια, τότε το Open Source και άλλα τέτοια τρυφερά, ομαδικά και αγαπησιάρικα είναι καλά… όταν μιλάμε για cutting edge technology, τότε τα στόματα πρέπει να είναι ερμητικά κλειστά και μακριά από τέτοιου είδους events, που μοιάζουν φαινομενικά αγνά, αγαθά και άσπιλα…

Στην πραγματικότητα όλοι οι συμμετέχοντες καθόντουσαν μέσα στο στόμα του λύκου… και συζήταγαν αν είναι λίγο ανάλατοι και αν θα πονέσει η κοιλίτσα του… αν θα τους καταπιεί έτσι αμάσητους…

Μιας και μιλάμε για στρατηγική… εσείς όταν τρέχετε σε έναν αγώνα π.χ. ιστιοπλοΐας λέτε στους συναγωνιστές σας τις τεχνικές που χρησιμοποιείται για να τους κερδίζεται, στις ρεγκάτες?

Τελικά έχουμε κατανόηση την έννοια των λέξεων? Ας πούμε του τι σημαίνει η λέξη «ανταγωνιστικότητα»…

Στο event ήταν και ένας μελισσοκόμος, που έψαχνε πως θα φτιάξει το web shop του, για να πουλά το μέλι του… από τους παρευρισκόμενους στηλιτεύτηκε σαν άσχετος με το πνεύμα του event…

Από την απελπισία μας, έχουμε χάσει τα αυγά και τα πασχάλια… ο μόνος που τελικά έκανε πραγματικά την δουλειά του εκεί μέσα, ήταν ο μελισσοκόμος…

Ένας εν’ δυνάμει αιρετικός προβληματισμός…

Ένα κείμενο που κατέθεσα στην δημόσια διαβούλευση του Υπουργείου παιδείας για το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενίσχυση της Έρευνας, της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και της Καινοτομίας»

Αν η αναζήτηση της οικονομικής ευημερίας μας ωθεί στην φαινομενικά αβίαστη παραδοχή-αξίωμα, πως αυτή γεννάτε κατά μέγιστο βαθμό από την σύνδεση της επιχειρηματικότητας με την δημόσια ιδρυματοποιημένη έρευνα που παράγει νέα γνώση, τότε κατά την ταπεινή μου γνώμη αυτό αποτελεί μια επικίνδυνη και αναχρονιστική παραδοχή, που μπορεί να έχει τις ρίζες της σε δυο εκδοχές, ή στην απλή αναπαραγωγή στερεοτύπων ή στην συντεχνιακή λογική μιας κάστας ανθρώπων που προσδοκούν να αναδειχτούν ως μοναδικοί σωτήρες, σε ένα πρόβλημα που λίγο έχει πραγματικά να κάνει με την αυτή καθαυτή την παράγωγη της νέας γνώσης, αλλά περισσότερο με την ανάλυση των πρακτικών αναγκών της παγκόσμιας αγοράς, της βέλτιστης εφαρμογής και εμπορικής προώθησης νέων ιδεών που δεν προκύπτουν απαραίτητα πάντα από την νέα γνώση, αλλά από την ανάγκη επίλυσης πρακτικών προβλημάτων.

Μήπως ένας από τους βασικούς λόγους της αποτυχίας της Στρατηγικής της Λισσαβόνας πηγάζει από την λογική της αναγωγής της δημοσίας ιδρυματοποιημένης έρευνας ως την μεγίστη ιερή αγελάδα που θα παράγει την πρώτη ύλη, την νέα γνώση δηλαδή, που από αυτήν θα γεννηθούν οι νέες ιδέες που τελικά θα προκαλέσουν την οικονομική ευημερία;

Μήπως η έρευνα και η καινοτομία είναι δυο διαφορετικά πράγματα, αλληλοσυσχετιζόμενα μεν, αλλά όχι πάντα αλληλοεξαρτώμενα;

Για να δούμε… Αν ο στόχος μας λοιπόν είναι, τα απτά οικονομικά αποτελέσματα και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας, τότε…

«Καινοτομία» τι είναι αυτό;

Η νέα και πρωτοποριακή ιδέα άμεσα υλοποιούμενη με απτά αποτελέσματα.

Ο ορισμός της καινοτομίας wikipedia...

Η έμφαση δίνεται, ή στην διαδικασία εμπορευματοποίησης του προϊόντος/υπηρεσίας ή στο επιτυχές αποτέλεσμα της δράσης οικονομικό ή κοινωνικό. Προκύπτει λοιπόν πως καινοτομία δεν είναι η νέα και πρωτοπόρος ιδέα, αλλά ο συνδυασμός της επιτυχούς αξιοποίησης αυτής, στην αγορά.

Άρα η καινοτομία δεν είναι κάτι αναμενόμενο, ούτε προβλέψιμο όταν έχουμε μια νέα ιδέα, αλλά εξαρτάται από την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της στην αγορά. Η καινοτομία λοιπόν είναι εξαρτημένη από την επιχειρηματική δεινότητα και αριστεία που θα επιδείξουν αυτοί που θα επιχειρήσουν να την εισάγουν στην αγορά.

Μήπως τότε, αντί για την λέξη «καινοτομία» πρέπει να χρησιμοποιούμε την φράση «νέες ιδέες»; Είναι άραγε δόκιμο; Πότε μια ιδέα είναι ΝΕΑ;

Κατά τον ΟΟΣΑ μια ιδέα είναι NEA όταν έχει διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και έχει πιστοποιημένο διεθνώς το ΝΕΟ.

Άρα, με απλά λόγια, όταν αποτελεί εφεύρεση.

Γιατί λοιπόν ενώ αναφερόμαστε στο στρατηγικό σχέδιο σε νέες ιδέες δεν λέμε απλά εφευρέσεις;

Ποιοι παράγουν εφευρέσεις λοιπόν; Οι Ερευνητές ή οι Εφευρέτες;

Ποιοί είναι οι Ερευνητές;

Σύμφωνα με τον νόμο 2919/2001, ερευνητές είναι απαραίτητα κάτοχοι διδακτορικού τίτλου και στο δημόσιο χωρίζονται σε βαθμίδες Α’, Β’, Γ’ και Δ’ (δόκιμους). Είναι κριτήριο εξαιρετικά υψηλής βαρύτητας για να ανελιχτούν σε βαθμίδα Α’ ή Β’ η κατοχή διεθνούς διπλώματος ευρεσιτεχνίας, όμως δεν είναι και απαραίτητο, μιας και αρκούν απλές δημοσιεύσεις για την ανέλιξη αυτή.

Αν ψάξετε στις βάσεις δεδομένων του Ευρωπαϊκού Γραφείου Ευρεσιτεχνιών στις κατοχυρώσεις από το 2000 μέχρι σήμερα, θα παρατηρήσετε πως πάνω από το 85% των Ευρωπαϊκών Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας που έχουν κατοχυρωθεί από Έλληνες ΔΕΝ προέρχονται από ερευνητές ή δημόσια ερευνητικά κέντρα, αλλά από απλούς εφευρέτες που μπορεί και να ΜΗΝ είναι καν απόφοιτοι ανώτατης σχολής…

Εφευρέσεις λοιπόν, παράγουν οι άνθρωποι που είναι δημιουργικοί, που εντοπίζουν ένα πρακτικό πρόβλημα και εφευρίσκουν μια πρωτόγνωρη και αναπάντεχη λύση. Οι εφευρέτες λοιπόν παράγουν νέες ιδέες κατά μέγιστο βαθμό, αυτό είναι αυταπόδεικτο ακόμα και σε προηγμένες χώρες στην καινοτομία όπως η Φιλανδία το μερίδιο των δημοσίων ερευνητικών ιδρυμάτων στην παραγωγή εφευρέσεων είναι της ίδιας τάξης με αυτό της Ελλάδας. Επιπλέον οι εφευρέτες αποδίδουν στην χώρα και το μέγιστο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μόνο ένα διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μπορεί να εξασφάλιση, πλεονέκτημα που καταγράφετε από όλες της κατατάξεις ανταγωνιστικότητας και τον ΟΟΣΑ σαν κορυφαίο μετρήσιμο μέγεθος στις εκροές καινοτομίας.

Ο Πετζετακης την δεκαετία του 60’ με μια απλή ιδέα, που προέκυψε όταν παρατήρησε το μηχάνημα που παρήγαγε τους σωλήνες αρδεύσεις, λόγο ενός χαλασμένου ιμάντα δημιουργούνταν δακτύλιοι στους σωλήνες που δεν τους επέτρεπαν να τσακίζουν όταν απλώνονταν στο έδαφος, την κατοχύρωσε διεθνώς και έγινε πολυεθνική…

Οι Φινλανδοί, διαβάστε πως ένα εργαλείο που δένει αγκίστρια σε πετονιές έδωσε υψηλής προστιθεμένης άξιας εξαγωγικό τζίρο εκατομμυρίων…

Κλικ για μαθήματα επιχειρηματικότητας από την Φινλανδία...

Απλές ιδέες που λύνουν απλά πρακτικά προβλήματα, όπως αυτό που έλυσε ένα νέο παιδί 27 ετών από την Θεσσαλονίκη, που κατοχύρωσε διεθνώς την μετατροπή του νερού που πηγαίνει στο καζανάκι της τουαλέτας, από HO2 σε ΗΟ3 (την υπεροξυγόνωση του νερού) και έτσι έλυσε το πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος από τα χημικά που μέχρι σήμερα ήταν απαραίτητα για την απολύμανση της λεκάνης… είναι ένας απόφοιτος ιδιωτικού ΙΕΚ με σπουδές στο μάρκετινγκ…

Η βασική διαφορά ενός εφευρέτη από ένα ερευνητή, είναι πως ο εφευρέτης στοχεύει και προσδοκά πάντα οικονομικό αποτέλεσμα, ενώ ο ερευνητής μπορεί απλός να θέλει να κάνει μια επιστημονική ανακάλυψη, που βάση νομού δεν κατοχυρώνετε άρα δεν μπορεί να προσδώσει στην χώρα απτό οικονομικό αποτέλεσμα.

Έρευνα, βασική ή εφαρμοσμένη, ιδρυματοποιημένη η ελεύθερη;

Απλές ιδέες ή επιστημονικά επιτεύγματα;

Όλα είναι χρήσιμα, απλός αν ο στόχος είναι το οικονομικό αποτέλεσμα, η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, το βάρος πρέπει να πέσει στην ανάδειξη της εφευρετικότητας όλων, καθηγητών, ερευνητών και απλών καθημερινών ανθρώπων…

Η γνώση και η καινοτομία, ποία η σχέση τους;

Η σχέση τους είναι άρρηκτη, είναι άμεση… αλλά με ποια έννοια, γνώση; Μα φυσικά, με την εκπαιδευτική, όχι την γνώση που προκύπτει από την βασική έρευνα… Η γνώση και δει η ευρεία γνώση, επιτρέπει να ανεδείχθη η εφευρετικότητα ενός ατόμου, ιδιαίτερα αν το εκπαιδευτικό σύστημα την έχει ενισχύσει με την συνδυαστική σκέψη, τότε έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα γνώσης και εκπαίδευσης.

Σε καμία όμως περίπτωση να μην συγχέουμε την εκπαιδευτική γνώση με την ερευνητική γνώση.

Όπως ανέφερα και ποιο πριν, η επιστημονικές ανακαλύψεις βάση νόμου ΔΕΝ κατοχυρώνονται.

Η ανταγωνιστικότητα, η ιδιοτέλεια, η διάχυση της γνώσης, η αγορά και οι νέες ιδέες.

Η έννοια της ανταγωνιστικότητας είναι συνυφασμένη με την ιδιοτέλεια, ανταγωνιστικός είναι κάποιος που θέλει να τρέξει σε ένα αγώνα και να τον κερδίσει αυτός και μόνον αυτός, να πάρει το τρόπαιο και να είναι ο πρωταθλητής.

Άρα αν η καινοτομία είναι το τρόπαιο και ο στίβος η αγορά, γιατί κάποιος να θέλει να μοιραστεί τις νέες ιδέες του ή να διαχύσει στους ανταγωνιστές του τις γνώσεις του;

Η συνεργασίες με άλλα ερευνητικά προγράμματα και η χρηματοδότηση ερευνάς για λογαριασμό άλλων χωρών, μας απομυζά ανθρώπινους πόρους και μας κατεβάζει κλίμακες στην εξωστρεφή ανταγωνιστικότητα μας, μιας και χαρίζει έναντι πινακίου φακής εν δυνάμει χρήσιμα αποτελέσματα έρευνας, σε δυνάμεις που όταν θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου θα μας τις πουλήσουν πίσω, ζητώντας υπερτίμημα γι’ αυτό που τους χαρίσαμε.

Άρα η ανταγωνιστικότητα και τα πνευματικά δικαιώματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μιας και όλο το οικονομικό οικοδόμημα της παγκόσμιας αγοράς βασίζετε αμιγώς και καθ’ ολοκληρίαν στην ιδιοτέλεια.

Πως λοιπόν εμείς σχεδιάζουμε ένα στρατηγικό σχέδιο βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας μας με χαρακτηριστικά ανιδιοτέλειας ως προς τις άλλες χώρες, όταν αυτές απέναντι μας είναι μόνο ιδιοτελείς;

Για ποια ανταγωνιστικότητα μιλάμε; Την εσωστρεφή ή την εξωστρεφή;

Μήπως στον πανικό μας να βρούμε πόρους για να δικαιολογήσουμε την θέση μας, σκαρφιζόμαστε τρόπους που θα μας δώσουν για μια ακόμα φορά την δυνατότητα να εκμεταλλευόμαστε δημόσιες εγκαταστάσεις και υποδομές, για να παράγουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για λογαριασμό των ανταγωνιστών μας;

Τι σχέση έχουν οι επιχειρήσεις με την ΓΓΕΤ;

Οι επιχειρήσεις μιας και είναι ιδιοτελείς οργανισμοί (για τους γνωστούς λόγους) από την φύση τους δεν μπορούν να συνεργαστούν εύκολα με ερευνητές και ερευνητικά κέντρα. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα που δεν έχουμε μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις που θα είχαν ανάγκη κάτι τέτοιο, λόγο της δυσκινησίας που παρουσιάζουν, όπως στην Αμερική και την Ιαπωνία ή την Γερμάνια, έτσι είναι εξαιρετικά δύσκολο ένας ερευνητής (εφευρέτης/ερευνητής) να βρει συνέργεια στην επιχειρηματική κοινότητα για κάτι που κατοχύρωσε. Από την άλλη μεριά η ΓΓΕΤ είναι εξαιρετικά μακριά από τις επιχειρήσεις, ώστε αυτές φτάσουν στο σημείο να ζητήσουν την συνεργασία της για κάποιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, αυτό είναι αυταπόδεικτο με την αποτυχία του προγράμματος “κουπόνια καινοτομίας”…

Τελικά μήπως η ΓΓΕΤ πρέπει να ασχολείται μόνο, με τα του οίκου της;

Δηλαδή να μετονομαστεί σε Γενική Γραμματεία Δημόσιων Ιδρυμάτων Ερευνάς;

Το κείμενο προς διαβούλευση στο opengov.gr

Οι Έλληνες το είπαμε πρώτοι… «ο τολμών νικά»!

Όλα αυτά τα χρόνια η ανάπτυξη στην χώρα μας, ως γνωστών, στηρίχτηκε στην κατανάλωση και στις δημόσιες δαπάνες. Όμως τα δανεικά τελείωσαν, δεν μπορούμε πλέον να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε άκρατα όπως στο παρελθόν.

Δυστυχώς ο παραδοσιακοί πυλώνες της Ελληνικής οικονομίας, το εμπόριο, ο τραπεζικός τομέας και οι κατασκευές δεν μπορούν πλέον να είναι οι μοχλοί της ανάπτυξης, μιας και δεν υπάρχει πηγή νέου χρήματος στην παρούσα κατάσταση εφόσον ο δανεισμός από τις αγορές έχει οριστικά παγώσει.

Ο Τουρισμός μπορεί να είναι μια πηγή νέου χρήματος, αλλά στα στατιστικά στοιχεία που έχουμε διαθέσιμα για την τελευταία δεκαετία είναι ορατά έντονα σημάδια κορεσμού. Το ίδιο συμβαίνει και με την αγροτική παραγωγή και τις εξαγωγές. Το ποσοστό των επιχειρήσεων που μπορούν να γίνουν εξωστρεφής (αν δεν είναι ήδη) ανέρχεται περίπου στο 12% του συνόλου. Από αυτές τις επιχειρήσεις μόνο το 0,5% μπορεί να εξάγει εν’ δυνάμει προϊόντα υψηλής προστιθεμένης άξιας με περιθώρια κέρδους της τάξης του 60%, έτσι ώστε να εισρεύσει νέος πλούτος στην χώρα μας.

Είναι λογικό το ΕΒΕΑ να ζητά την αποπομπή του μνημονίου και όλων των μέτρων που καταπιέζουν την κατανάλωση, γιατί όποια στήριξη και αν παρέχει η πολιτεία σε ένα κλάδο (πλην των βιοτεχνιών) που βασίζεται στην κατανάλωση, γνωρίζουν και οι ίδιοι πως δεν θα είναι αρκετή.

Βρισκόμαστε λοιπόν σε ένα κομβικό σημείο στην ιστορία μας. Πρέπει να διαλέξουμε το που θα βάλουμε τα τελευταία μας πολεμοφόδια. Εμείς προτείνουμε το αυτονόητο, πρέπει επιτέλους να επενδύσουμε στις ιδέες μας έτσι ώστε αξιοποιώντας τες να παράγουμε καινοτομία, αυτή με την σειρά της θα μας δώσει το πολυπόθητο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και μέσω της εξωστρέφειας θα έρθει ο πλούτος στην χώρα και θα αναγεννηθεί η κατανάλωση. Κατανοούμε πως αυτή η διαδικασία ακούγετε μακρόπνοη αλλά δυστυχώς, είναι η γνώμη μας πως, είναι μονόδρομος.

Δεν λέμε να μην στηριχτούν οι υπόλοιπες δυνάμεις της οικονομίας, απλός πιστεύουμε πως ένα ποσοστό της ενέργειας μας πρέπει να κατευθυνθεί επιτέλους στην αξιοποίηση των ιδεών μας. Πιστεύουμε πως αν οι παρεμβάσεις γίνουν σωστά και μαζικά θα αποδώσουν σε βάθος τριετίας σημαντικά αποτελέσματα και θα ανατάξουν την οικονομία συνολικά.

Οι Έλληνες είμαστε εφευρετικός λαός, αυτό είναι αυταπόδεικτο, ακόμα και από τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ για την καινοτομία και την τεχνολογία, κατέχουμε την πρώτη θέση σε παραγωγή τεχνογνωσίας για λογαριασμό άλλων χωρών, ενώ ταυτόχρονα το οξύμωρο είναι, πως είμαστε η τελευταία χώρα στην αξιοποίηση της γνώσης που παράγουμε, είναι ενδεικτικό πως στο γράφημα του ΟΟΣΑ, οι θεσμοί παροχής κεφαλαίου υψηλού ρίσκου και η παραγωγή διεθνών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας είναι σχεδόν στο απόλυτο μηδέν.

Ξέρετε οι ιδέες δεν παράγονται από ερευνητικά εργαστήρια μόνο, στην πραγματικότητα κατά 80% παράγονται από ιδιώτες εύστροφους δημιουργούς που στην προσπάθεια τους να λύσουν ένα πρακτικό πρόβλημα δημιουργούν μια νέα εφεύρεση.

Πρέπει να δημιουργήσουμε τους μηχανισμούς που θα «αρπάζουν» αυτές τις ιδέες και θα της αξιοποιούν στην διεθνή αγορά και να μην περιοριζόμαστε στην ακαδημαϊκή κοινότητα αποκλειστικά, με την προσμονή να προέρθει από εκεί η ανάπτυξη και οι νέες ιδέες.

Η ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα είναι μικρό μέρος της πυραμίδας που λέγετε καινοτομία, τα στοιχεία που αποτελούν την ιδία την πυραμίδα της καινοτομίας θα τα βρούμε κατά μεγάλη πλειοψηφία μόνον έξω από την ακαδημαϊκή κοινότητα. Την καινοτομία που αλλάζει την οικονομία μιας χώρας την παράγουν η εφευρετικότητα, η επιχειρηματικότητα και η εξωστρέφεια.

Χρειαζόμαστε ένα σύστημα/μηχανισμό που από την μια μεριά θα μπαίνουν ακατέργαστες ιδέες, νέες ιδέες, δημιουργικότητα, επιχειρηματικότητα και από την άλλη θα βγαίνει εξωστρεφής καινοτομία. Ένα τέτοιο σύστημα, που θα εκμεταλλεύεται υπάρχουσες υποδομές, μαζικό, ανοικτό σε όλους, με αρχικά κεφάλαια από την πολιτεία, θα δημιουργήσει υπεραξίες τέτοιας κλίμακας που θα ανατρέψουν σταδιακά την επενδυτική ατολμία της κεφαλαιακής βάσης της χωράς, σε μια οικονομία φιλική προς τις επενδύσεις της καινοτομικής εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, με πολλές νέες θέσεις εργασίας, υψηλές αμοιβές, βασισμένες στην παραγωγή και όχι στην κατανάλωση και τον δανεισμό.

Έξαλλου οι Έλληνες το είπαμε πρώτοι… «ο τολμών νικά»!

Το ανεξάρτητο κράτος, άγνωστο μέχρι σήμερα, των «Απανταχού Κερδοσκόπων»

Ή διαφορετικά Financialization vs. Real Economy…

Ποια η διαφορά μεταξύ Επιχειρηματικού Καπιταλισμού και Χρηματοπιστωτικού Καπιταλισμού;

Είναι η διαφορά που έχει μια κληματαριά από μια χρηματαριά (στα αγγλικά θα τα έλεγα σε ελεύθερη μετάφραση, Moneytree’s vs. Appletree’s)…

Η κληματαριά παράγει εξαιρετικά σταφύλια με ελάχιστο κόστος συντήρησης, προσφέρει σκιά και ωραίες στιγμές στους ανθρώπους που την έχουν… Άρα παράγει πλούτο στη ζωή μας…

Η χρηματαριά είναι ένα εικονικό «δέντρο» που παράγει «πλούτο» από το πουθενά, είναι εφεύρεση των μεγάλων «Investment Bank’s» παιδί των πολυπληθών οικονομολόγων του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Είναι τα σύνθετα χρηματοοικονομικά εργαλεία «Synthetic Financial Instruments» CDS, CDO, παράγωγα κτλ.

Η διαφορά που έχουν είναι σαφής, ένα τσαμπί σταφύλι αν το πας στην λαϊκή μπορείς να το πουλήσεις. Άρα ένα τσαμπί σταφύλι είναι πλούτος, η κληματαριά παράγει αξία ανταλλάξιμη στον πραγματικό κόσμο. Ακόμα και αν δεν είχαν εφευρεθεί τα χρήματα πάλι το τσαμπί θα είχε αξία.

Η μετοχή μιας επιχείρησης που παράγει οτιδήποτε έχει μια πραγματική αξία, επειδή εδράζεται σε κάτι άμεσα χρήσιμο, είναι λοιπόν και αυτή πραγματικά ανταλλάξιμη.

Αντίθετα οι χρηματαριές είναι μια σειρά «προϊόντων» (στοιχημάτων, επί στοιχημάτων), που δεν εδράζονται στον πραγματικό παραγωγικό κόσμο και δεν μπορούν να καλύψουν αυτά καθαυτά τα «προϊόντα» (αν υπάρχουν τέτοια στο φυσικό επίπεδο) καμιά πραγματική ανάγκη βιοπορισμού όπως η σίτιση, που αντίθετα όμως μπορεί να καλύψει ένα τσαμπί σταφύλι. Αν δεν είχαμε εφεύρει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα CDS θα ήταν κουρελόχαρτα.

Οι χρηματαριές λοιπών έχουν δημιουργήσει ένα φαινόμενο τα τελευταία 15 χρόνια που αποκαλείτε Financialization.

Επειδή η καθημερινή ενασχόληση και το κυνηγητό που απαιτεί η διαχείριση της επιχειρηματικότητας, είναι εξαιρετικά κουραστική διαδικασία, αρκετά δύσκολη και απαιτητέ μεγάλη προσπάθεια και εργατικότητα, οι «investment bankers», οι επενδυτές τους μαζί με την στρατιά των οικονομολόγων, των αναλυτών και των διαχειριστών τους, έχουν εφεύρει αυτό που τους βολεύει περισσότερο, δηλαδή μια σειρά «εικονικών προϊόντων» που τα ονομάζουν «synthetic financial instruments». Όπου στην πραγματικότητα είναι στοιχήματα επί στοιχημάτων που διακινούνται για να στοιχηματίζουν μεταξύ τους οι παραπάνω συντελεστές της αγοράς και έτσι να μπορούν να αυγατίζουν τα χρήματα τους χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να ασχολούνται με οτιδήποτε παραγωγικό και κουραστικό.

Αυτά τα στοιχήματα όμως μοχλεύουν άμεσα, με σχέση 1:100, το οτιδήποτε μπει στον στόχο τους… δηλαδή είναι δυνατών με 1δις ευρώ να καταποντίσεις ομόλογα αξίας 100δις ευρώ, με μερικά κλικ του ποντικιού σου…!

Μιλάμε για εκτόξευση της αδρεναλίνης του τζόγου, σε τρελά ύψη, για αυτούς που «παίζουν» με τέτοια παιχνίδια…

Αυτό το «παιχνίδι» όμως έχει κάποια προβλήματα:

• ΔΕΝ έχει καμία σχέση με τον καπιταλισμό, μιας και είναι συγκεκαλυμμένος τζόγος (όπως είπε ένας γερουσιαστής στον πρόεδρο της Goldman Sachs «έχετε μετατρέψει την Wall Street σε ένα απέραντο καζίνο»),
• ΔΕΝ αποτελεί υγιή δραστηριότητα (κάποιοι θα έλεγαν ηθική, εγώ την χαρακτηρίζω εγκληματική)
• Tο χειρότερο όμως είναι ότι καταπίνει με τρελούς ρυθμούς την πραγματική οικονομία…!

Κάποιοι παρομοιάζουν αυτό το φαινόμενο, με οικονομική μαύρη τρύπα που καταπίνει τα πάντα γύρω της… και ιδιαίτερα την πραγματική οικονομία!

Στον πινάκα που ακολουθεί φαίνεται με εξαιρετικό τρόπο το φαινόμενο…

Το GDP (το ΑΕΠ) των ΗΠΑ το 1995, προερχόταν κατά περίπου 18% από την λεγόμενη χρηματοοικονομική «βιομηχανία» (Financial industry), που αντικατοπτρίζεται από τις έξι μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες των ΗΠΑ.

Tα τελευταία 15 χρόνια το ποσοστό αυτό εκτοξεύτηκε για το 2009 στο τρελό μέγεθος του 62% !!! Δηλαδή μέσα σε 15 χρόνια η εικονική οικονομία από το 18% που ήταν τώρα αποτελεί τουλάχιστον το 62% της συνολικού μεγέθους της οικονομίας των ΗΠΑ…!

Δηλαδή συμπιέστηκε ο πλούτος της παραγωγικής οικονομίας των πολιτών των ΗΠΑ μέσα σε 15 χρόνια, από το 82% του ΑΕΠ στο 38% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να βρίσκετε όλος ο πλούτος της χώρας στα χέρια έξι επενδυτικών τραπεζών, επενδυμένος σε «synthetic financial instruments» και όχι στην πραγματική οικονομία…! Δηλαδή στις επιχειρήσεις που παράγουν αληθινή αξία και δίνουν δουλειά σε χιλιάδας ανθρώπους.

Δημιουργώντας έτσι τις συνθήκες για ένα «death spiral», που ξεκίνησε από την ανεργία που προκάλεσε και ανατροφοδότησε το σύστημα και κατάληξε στην κρίση του 2008.

Το εξωτερικό χρέος των ΗΠΑ είναι σε ευθεία συνάρτηση με την εξέλιξη του φαινομένου (Financialization) και τα μεγέθη βαίνουν παράλληλα.

Ανεβαίνει το ποσοστό των χρηματαριών έναντι των κληματαριών; αναβαίνει και ευθέως ανάλογα το χρέος…!

Αν παρατηρήσετε τα εξωτερικά χρέη των χωρών στον παρακάτω σύνδεσμο, θα προσέξετε πως χώρες που δεν έχουν εξελιγμένο «Financial Industry» και είναι βασικά αγροτικές οικονομίες ή έχουν υψηλά επίπεδα παραγωγής προϊόντων, έχουν εξαιρετικά χαμηλά χρέη. Η Ελλάδα ανήκει στην κατηγορία του, δεν παράγω και δεν έχω καμία χρηματοοικονομική βιομηχανία…

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_external_debt

Αβίαστα λοιπόν βγάζω το συμπέρασμα πως εκτός από τις 203 χώρες των Ηνωμένων Εθνών, έχει δημιουργηθεί ένα νέο άγνωστο μέχρι σήμερα «κράτος» (ένα χαρακτηριστικό όνομα θα ήταν η Χώρα των Κερδοσκόπων) που πολίτες του είναι οι απανταχού τον κόσμο μεγάλο-κεφαλαιούχοι και οι απανταχού υπηρέτες αυτού του συστήματος, κρατική του δομή είναι η λεγόμενη «International Financial Industry» και επίπεδο «ύπαρξης» είναι το διεθνές χρηματοπιστωτικό ηλεκτρονικό δίκτυο.

Αυτό το αόρατο κράτος προκαλεί το φαινόμενο που λέγετε Financialization και επιτίθεται ακατάσχετα στην πραγματική οικονομία με ολέθρια αποτελέσματα για τους ανθρώπους απανταχού στον κόσμο.

Ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει και είναι αμιγώς οικονομικός… ο εχθρός είναι η «Χώρα των Κερδοσκόπων»…

Λύσεις όπως αυτή που προτείνονται από το ΔΝΤ (IMF) με τον φόρο για τις τράπεζες είναι απλώς μια προσπάθεια συγκάλυψης του προβλήματος και στην πραγματικότητα μας αποσπά την προσοχή από τις αληθινές λύσεις που πρέπει να δοθούν για να καταπολεμήσουν το πρόβλημα στην ρίζα του.

Ποιες λύσεις; Μα είναι απλές,

Α) Ο κανόνας του «First-Tier», απόλυτη απαγόρευση σε οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό στοιχείο του χρηματοπιστωτικού συστήματος που δεν έχει να κάνει άμεσα με μια πραγματική αξία στον πραγματικό κόσμο, δηλαδή το εκάστοτε χρηματοοικονομικό στοιχείο να πρέπει να είναι συνδεδεμένο σε ένα μόνο βήμα μακριά από την πραγματική αξία που αντιπροσωπεύει. Αυτό καταργεί όλα τα περίεργα παράγωγα (derivatives...) σαν τα CDS. Κάτω από προϋποθέσεις θα ήταν δυνατών να υπάρχουν μέχρι και «Second-Tier» παράγωγα αλλά με μηδενική μόχλευση.

Β) Η απαγόρευση στις τράπεζες να παίζουν των διττό ρόλο των “Investment Bank’s”, δηλαδή η απόλυτη αποσύνδεση τραπεζικής και επενδυτικής λειτουργίας. Να επανέλθει δηλαδή το “Boring Banking” που εφαρμόστηκε μετά το κραχ του 1930 και σταδιακά επανήλθε την δεκαετία του 1990. (Δηλαδή για να μην βαριούνται οι τραπεζίτες πρέπει εμείς οι υπόλοιποι να διαλυθούμε εντελώς… απίστευτο!)

Βεβαίως κάτι πρέπει επίσης να γίνει και με τις ασφαλιστικές με τις αντασφάλειες και την κεφαλαιακή τους επάρκεια απέναντι σε χρηματοπιστωτικούς κινδύνους με σπειροειδή χαρακτηριστικά…

Οτιδήποτε άλλο και αν δείτε σαν προτεινόμενα μετρά στις επόμενες G8, G20 κτλ. για εμένα είναι εκ του πονηρού…

Φανταστείτε έναν κόσμο που οι απανταχού επενδυτές να μπορούσαν μόνο, ήτε να δάνειζαν με τόκο (σχετικά χαμηλό 2-3%) ήτε αν ήθελαν μεγαλύτερες αποδόσεις να έπρεπε να επενδύουν μόνο σε πραγματικές επιχειρηματικές δράσεις… Σήμερα αντ’ αυτού έχουν τα «προϊόντα» τους και τζογάρουν σαν να ήταν παίκτες σε καζίνο…

Αυτή λοιπών είναι η διάφορα του Χρηματοοικονομικού Καπιταλισμού και του Επιχειρηματικού Καπιταλισμού και αυτή είναι η αιτία των δυνών που ζούμε.

Θα ήταν εξαιρετικά προοδευτικό και αριστερό ή αν θέλετε σοσιαλιστικό να βοηθούσαμε την επιχειρηματικότητα και όχι την άναρχη χρηματοπιστωτική ασυδοσία. Γιατί η μια παράγει πλούτο και δουλειές και η δεύτερη διαλύει τις κοινωνίες με σκοπό το κέρδος.

Για περισσότερες πληροφορίες, search internet for “Financialization” ή διαβάστε παρακάτω.

http://en.wikipedia.org/wiki/Financialization

http://rortybomb.wordpress.com/2010/05/04/13-bankers-financialization-and-the-real-economy/

Από την ομιλία μου στο Money Show στις 18/12/09

Money Show 2009

View more presentations from OESYNE OESYNE.

Οι δυο μορφές της ανταγωνιστικότητας

Καλή χρονιά σε όλους.

Ας ξεκινήσουμε την ανάλυση του προβλήματος... με το τι ανταγωνιστικότητα χρειαζόμαστε...

Υπάρχουν δυο είδη ανταγωνιστικότητας γενικής μορφής με διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά που προσμετρούνται στις διάφορες μελέτες-βαθμολογίες-κατατάξεις από τους διαφόρους φορείς ανά τον κόσμο, με αντιδιαμετρικά αποτελέσματα κάθε μια στην οικονομία μιας χώρας.

Εσωστρεφής ανταγωνιστικότητα

Αφορά τους ξένους που αναζητούν κερδοφόρες επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα με κύριο όμως στόχο τη μεταφορά του πλούτου στις μητρικές του εξωτερικού και όχι τη διασπορά του στη χώρα επένδυσης.

Τα χαρακτηριστικά που ενδιαφέρουν τους ξένους επενδυτές:

• Χαμηλού κόστους εργατικό.
• Κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, όπως ορυκτός πλούτος, αγορά προς εκμετάλλευση κλπ.
• «Εξυπηρετικό» νομικό καθεστώς, π.χ. ίδρυση εταιρίας «σε μια μέρα».
• «Εξυπηρετικό» τραπεζικό και φορολογικό καθεστώς π.χ. Ελβετία.
• Γεωγραφική θέση 

Εξωστρεφής ανταγωνιστικότητα

Αφορά τις εξαγωγές μας. Η εισροή πλούτου προς τη χώρα μας.

Τα χαρακτηριστικά που ενδιαφέρουν τους ξένους οίκους αξιολόγησης: 

• Όγκος εξαγωγών προϊόντων.
• Όγκος εξαγώγιμων υπηρεσιών (τουρισμός, ναυτιλία).
• Ο αριθμός από τις τριαδικές πατέντες ανά έτος ή άλλως το πλήθος των Ελληνικών διεθνώς κατοχυρωμένων ευρεσιτεχνιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Είναι κατανοητό πως η «εσωστρεφής ανταγωνιστικότητα» δεν πρόκειται να μας βοηθήσει να εκτινάξουμε την ανάπτυξή μας, αλλά ούτε και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής του πολίτη. Ένας ξένος επενδυτής ενδιαφέρεται να βγάλει εύκολα κέρδη από μια χώρα, με αποτέλεσμα την εκμετάλλευση και εν συνεχεία την εκροή του πλούτου. Έτσι χώρες που έχουν πρόσφορο έδαφος για τέτοιου είδους επενδύσεις είναι πιο ψηλά στην «κατάταξη» από μια Ελλάδα που δεν προσφέρει αυτά τα χαρακτηριστικά.

Επιπλέον το να είναι μια βιοτεχνία π.χ. ειδών σφολιάτας πιο ανταγωνιστική από την απέναντι βιοτεχνία επειδή π.χ. η πρώτη κατάφερε να πάρει μια επιδότηση (βλέπε ΕΣΠΑ) αλλά η δεύτερη δεν την πήρε, δεν αλλάζει το ισοζύγιο πληρωμών μιας και το παραγόμενο αποτέλεσμα εμείς το παράγουμε αλλά και εμείς το καταναλώνουμε (άσε που πρόκειται για κρατικά τροφοδοτούμενο αθέμιτο ανταγωνισμό). Άρα το να πουλάμε ο ένας στον άλλο και όλοι μαζί να αγοράζουμε από το εξωτερικό αποτελεί επίσης «εσωστρεφή ανταγωνιστικότητα».

Το αντίθετο συμβαίνει με την «εξωστρεφή ανταγωνιστικότητα» από την εσωστρεφή. Τα μεγέθη αυτά, συνήθως καταγράφονται από όλες τις «κατατάξεις» όταν είναι μεγάλα, μια χώρα ευημερεί. Φανταστείτε την Ελλάδα να διέθετε διπλάσιες από τις εξαγωγές που έχει σήμερα και εικοσαπλάσιες πατέντες από όσες παράγει σήμερα, σε ποια θέση θα ήταν σε αυτές τις «κατατάξεις».

Η συζήτηση για το μισθολογικό κόστος αφορά ως επί το πλείστων την εσωστρεφή ανταγωνιστικότητα ή την χαμηλής προστιθέμενης αξίας εξωστρεφή ανταγωνιστικότητα, όμως όπως είναι γνωστό στην χώρα μας χρειαζόμαστε μέσης και υψηλής προστιθέμενης αξίας ανταγωνιστικότητα μιας και εκεί είναι που έχουμε το πρόβλημα σύμφωνα με τις μελέτες της ΤτΕ και της Eurobank. Άρα η συζήτηση για το μισθολογικό κόστος είναι σχεδόν άτοπη μιας και δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα, γιατί η παράγωγη μέσης και υψηλής προτιθέμενης αξίας είναι συνυφασμένη με τις υψηλές μισθολογικές αποδοχές. 

Τέλος η ίδρυση Εταιρίας «σε μια μέρα» θα είναι σημαντική πρόοδος επιπλέον, είναι σημαντικότερο να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στο τί θα παράγουν οι συγκεκριμένες εταιρίες και με ποιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και πως θα βρουν πρόσβαση σε κεφάλαια υψηλού ρίσκου που χρειάζονται για να αναπτυχτούν.

Επιβάλλεται συνεπώς να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητές μας.

Στο πώς θα μεγιστοποιήσουμε την «εξωστρεφή ανταγωνιστικότητα».